Strona główna

ORGANISTA

Termin "organista" z języka łacinskiego oznaczał pierwotnie budowniczego organów! Grający na organach był nazywany "organarius". Do języka polskiego określenie "organista" weszło prawdopodobnie w XVIII wieku i zostało oddzielone od słowa "organmistrz", które przydzielono fachowcom od budowy tego instrumentu. Na podstawie zachowanych dokumentów źródłowych można stwierdzić, że "granie na organach" było uprawiane w Polsce (szczegónie w stolicy-Krakowie) na pół wieku przed, znanymi obecnie, zabytkami niemieckiej literatury organowej. 1 Za ojca wszystkich organistów uznaje się niderlandzkiego kompozytora Jana Pieterszoona Sweelincka (1562-1621) działającego w Amsterdamie. Funkcja organisty wchodziła początkowo (XV w.) w skład kapeli kościelnej. Od połowy XVIII wieku wszechobecna działalność bractw muzycznych występujących zarówno na dworach królewskich, biskupich jak i w gospodach, czy też kościołach, powodowała obniżenie poziomu wykształcenia muzycznego. Wytworzyły się dwie grupy muzyków: -artystów uprawiających sztukę i -grajków wykonujących swój zawód "ze słuchu" bez znajomości zapisu nutowego. Dodatkowo organiści często borykali się z trudną sytuacją finansową, co w efekcie obniżało ich pozycję społeczną a w konsekwencji zniechęcało młode pokolenia do podejmowania pracy na tym stanowisku. Taki stan rzeczy, z pewnymi wyjątkami, trwał do II poł. XIX wieku. Wśród wspomnianych wyjątków należy przytoczyć parafie, w których pracowali wybitni kompozytorzy np: Anton Bruckner — organista w Linzu, Stanisław Moniuszko — organista kościoła św. Jana w Wilnie, ks. Józef Surzyński — kilkuletni organista katedry poznańskiej. Dopiero pod wpływem ruchu cecyliańskiego podjęto wysiłki zmierzające do podniesienia poziomu muzycznego. Ważnym wydarzeniem była reforma muzyki kościelnej za pontyfikatu papieża św. Piusa X ze znaczącym dokumentem Motu proprio "INTER PASTORALIS OFFICII SOLLICITUDINES". Wskazania tego dokumentu zachęciły do popularyzacji muzyki organowej i kształcenia organistów. Zakładano klasy muzyki kościelnej przy słynnych konserwatoriach w Krakowie, Lwowie, Warszawie i Poznaniu. Dzięki staraniom ks. A. Chlondowskiego w Przemyślu powstała pierwsza w kraju szkoła organistowska. Tym samym, u schyłku XX wieku, Kościół dowartościował w pewien sposób funkcję/zawód organisty.

Organiści naszej parafii:
OTTON BLASEL 1931 — 1945
OTTON BARON 1946 — 1973
EMIL CEGLARSKI 1974 — 1976
JÓZEF DZIUBEK 1977 — 1979
ROMUALD DWORNIK 1981 — 2013.01.27.

Od dnia 01.09.2013 r. funkcję organisty w parafii pełni magister sztuki MARCIN JURCZYK
Absolwent Diecezjalnej Szkoły Organistowskiej II st. w Gliwicach z klasy organów dr Marioli Brzoski oraz Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach z klasy organów prof. Juliana Gembalskiego i dra Zygmunta Antonika.
Podczas studiów uczestniczył w kursach mistrzowskich muzyki organowej prowadzonych przez wybitnych organistów: D. Titterington (Anglia), B. Oberhamer (Niemcy), B. Klapprott (Niemcy), J.L. Perrot (Francja), J. Tuma (Czechy), L.Ghielmi (Włochy).
Występował jako solista na wielu festiwalach muzyki organowej:
"Festiwalu Bachowskim" w Katowiach i Żorach,
"Jesieni Organowej w Powiecie Bieruńsko-Lędzińskim",
"Musica da Chiesa" w Pszczynie, "Koncertach Organowych w Konwikcie",
"Europejskim Festiwalu Muzyki Organowej" w Kluczborku,
Festiwalu "Muzyka w Starym Opactwie" w Rudach, Zabrzańskim Międzynarodowym Festiwalu Organowym im. ks. Antoniego Chlondowskiego w Zabrzu.
W 2011 roku reprezentował miasto Bytom podczas koncertu organowego na zaproszenie Instytutu „Die Brücke” w mieście partnerskim — Recklinghausen (Niemcy). Od kilku lat promuje polską muzykę organową w ramach koncertów dla Polonii w katedrze św. Emerama w Nitrze (Słowacja).
Prowadzi działalność dydaktyczną w Studium Muzyki Kościelnej w Gliwicach.